Στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος Erasmus, το Λύκειο Μονεμβασίας είχε την τιμή να φιλοξενήσει από τις 25 Απριλίου έως τις 2 Μαΐου 2025, αντιπροσωπεία του Ιταλικού Σχολείου “Tito Livio” που εδρεύει στο Μιλάνο, αποτελούμενη από 13 μαθητές και 2 συνοδούς εκπαιδευτικούς.
Η άφιξη των εκπροσώπων του Λυκείου από το Μιλάνο σήμανε την έναρξη μιας εβδομάδας γεμάτης από γνώση, αλληλεπίδραση, συγκίνηση και χαμόγελα. Το πρόγραμμα περιελάμβανε ποικίλες δραστηριότητες εκπαιδευτικού και πολιτιστικού χαρακτήρα και δράσεις που ευνόησαν τον διαπολιτισμικό διάλογο.
Στις 26 Απριλίου πραγματοποιήθηκε επίσκεψη στις εγκαταστάσεις της Οινοποιητικής Μονεμβασίας «Τσιμπίδη». Οι συμμετέχοντες ξεναγήθηκαν στους χώρους του οινοποιείου και είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν την τοπική παράδοση στην παραγωγή του κρασιού. Παράλληλα, ενημερώθηκαν για την ιστορία του οίνου Μαλβαζία, του περιώνυμου οίνου ο οποίος από το 12ο αιώνα κυριαρχούσε στις αγορές της Ανατολής και της Δύσης.
Τις επόμενες δύο ημέρες η αντιπροσωπεία από την Ιταλία είχε τη χαρά να συμμετάσχει στον τοπικό εορτασμό της Παναγίας Χρυσαφίτισσας, πολιούχου της Μονεμβασίας. Ήταν μια ευκαιρία να γνωρίσουν αυθεντικές πτυχές της ελληνικής θρησκευτικής και πολιτιστικής ταυτότητας και να μοιραστούν τη συγκίνηση των κατοίκων.
Στις 29 Απριλίου οι Ιταλοί εταίροι μας επισκέφθηκαν το Λύκειο Μονεμβασίας και παρακολούθησαν μαθήματα χημείας με πειραματική προσέγγιση, λογοτεχνίας και αρχαίων ελληνικών. Μέσα από τη συμμετοχή αυτή δόθηκε η δυνατότητα στους μαθητές και των δύο χωρών να ανταλλάξουν εμπειρίες και να διαπιστώσουν ομοιότητες και διαφορές στα εκπαιδευτικά συστήματα.
Ακολούθησε επίσκεψη στο ξενοδοχειακό συγκρότημα “KinsternaHotel” (με την ευγενική προσφορά δωρεάν μεταφορικού μέσου από τη διεύθυνση του ξενοδοχείου), όπου ξεναγήθηκαν στο χώρο και ενημερώθηκαν για τη διαχείριση ενός πολυτελούς τουριστικού καταλύματος με σεβασμό στην τοπική παράδοση και το ιδιαίτερο περιβάλλον της ενδοχώρας της Μονεμβασίας.
Η πιο φορτισμένη συναισθηματικά μέρα της επίσκεψης ήταν ο λογοτεχνικός περίπατος στο Κάστρο της Μονεμβασίας. Μαθητές/τριες και εκπαιδευτικοί και από τα δύο σχολεία περπάτησαν στο γενέθλιο τόπο του ποιητή Γιάννη Ρίτσου, διαβάζοντας ποιήματά του, αναστοχαζόμενοι πάνω στο έργο του και ανακαλύπτοντας τη βαθιά σύνδεση ανάμεσα στον τόπο και την τέχνη. Ήταν ένα ταξίδι όχι μόνο στον χώρο αλλά και στο λόγο και τη μνήμη.
Πρώτος σταθμός μας η Πλατεία Ελκόμενου Χριστού, όπου διαβάστηκαν αποσπάσματα από την ποιητική συλλογή «Μονοβασιά» και από το πολύστιχο ποίημα που (σύμφωνα με τον Κωστή Παλαμά) καθιέρωσε το Γιάννη Ρίτσο ως μεγάλο ποιητή, «Το τραγούδι της αδελφής μου». Ειδικότερα, η ανάγνωση των ποιημάτων «Γεωγραφικές καταβολές» και «Οι Ρίζες» (από τη «Μονοβασιά») έδωσε την ευκαιρία για μια βαθιά βιωματική σύνδεση με τον τόπο.
Επόμενοι σταθμοί μας ήταν η Παναγία Χρυσαφίτισσα και ο ναός του Αγίου Νικολάου. Εκεί διαβάστηκαν αποσπάσματα, όπως το «Όνειρο καλοκαιρινού μεσημεριού», το «Καπνισμένο Τσουκάλι»,το αυτοβιογραφικό / εξομολογητικό «Τερατώδες Αριστούργημα», τον «Αποχαιρετισμό», πολύστιχο ποίημα αφιερωμένο στον τραγικό σύγχρονο ήρωα του Κυπριακού Αγώνα Γρηγόρη Αυξεντίου κ.α.
Το τέλος του λογοτεχνικού περιπάτου ολοκληρώθηκε στο σπίτι όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε ο Γιάννης Ρίτσος, εκεί όπου σήμερα στεγάζεται το μουσείο που είναι αφιερωμένο στον ίδιο. Μέσα στον αυθεντικό χώρο που διαμόρφωσε το Ρίτσο, όλοι αισθάνθηκαν ότι τα ποιήματα δεν είναι απλώς λόγια σε χαρτί, αλλά ζωντανές φωνές που αντηχούν στους δρόμους, στα βήματα, στον άνεμο που φυσάει πάνω από τις στέγες.
Την επομένη, 1 Μαΐου, οι μαθητές και οι μαθήτριές μας βρέθηκαν με τους Ιταλούς συμμαθητές τους στο προαύλιο του σχολείου και έπαιξαν μαζί γυμνάζοντας το σώμα και συσφίγγοντας μέσα και από το παιχνίδι τις σχέσεις τους, σχέσεις φιλίας.Την Παρασκευή 2 Μαΐου συναντηθήκαν ξανά στο σχολείο, όπου με τη συνδρομή του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων, αποχαιρετήσαν τους φιλοξενούμενούς με ένα πάρτυ.
Με ανακοίνωσή τους, η Διευθύντρια του Λυκείου και υπεύθυνη του προγράμματος Erasmus Μαρία Κουντούρη και η συντονίστρια του προγράμματος Erasmus Ματίνα Τζερεφού, μεταξύ άλλων αναφέρουν:
Με βαθιά ικανοποίηση και ευγνωμοσύνη, αποχαιρετούμε τους φίλους μας από το Μιλάνο, τους μαθητές, τις μαθήτριες, τους δύο εκπαιδευτικούς, την εξαιρετική, ευγενική και ζεστή Εmiliana Di Michele και ιδιαίτερα τον καθηγητή και συγγραφέα/ποιητή Massimo Cazzulo, o οποίος για άλλη μια φορά μας ενέπνευσε και μας συγκίνησε με το ήθος του, την επιστημονική του συγκρότηση και την αγάπη του για τη Μονεμβασία.
Η επίσκεψη του Ιταλικού Σχολείου “TitoLivio” υπήρξε ιδιαίτερα επιτυχημένη και ωφέλιμη για όλους τους συμμετέχοντες και τις συμμετέχουσες. Η συνεργασία στο πλαίσιο του Erasmus+ ενίσχυσε την εξωστρέφεια του σχολείου μας, ενθάρρυνε την αλληλεπίδραση με νέες κουλτούρες και ενδυνάμωσε το ευρωπαϊκό πνεύμα στους μαθητές και στις μαθήτριές μας. Η εμπειρία αυτή άφησε σε όλους αξέχαστες αναμνήσεις και ανέδειξε τη σημασία των διεθνών εκπαιδευτικών ανταλλαγών στην καλλιέργεια της αμοιβαίας κατανόησης και φιλίας.
Για εμάς τους εκπαιδευτικούς, η εμπειρία αυτή μάς έδωσε νέες παιδαγωγικές ιδέες, ενίσχυσε τη συνεργασία με ευρωπαϊκούς εταίρους και ανανέωσε την πίστη μας στη σημασία της εξωστρέφειας στην εκπαίδευση. Μα πάνω από όλα, επιβεβαιώσαμε αυτό που όλοι διαισθανόμασταν: πως η ουσιαστική παιδεία δεν περιορίζεται στις αίθουσες· χτίζεται στις ανθρώπινες σχέσεις, στα βιώματα και στις κοινές εμπειρίες.
Ανανεώνουμε το ραντεβού μας με τους Ιταλούς φίλους μας για την επόμενη σχολική χρονιά, όταν αντιπροσωπεία του Λυκείου Μονεμβασίας θα επισκεφθεί το “TitoLivio” στο Μιλάνο στα πλαίσια του προγράμματος Erasmus+ Accreditation.