Τρεις γενιές κατασκευάζουν χειροποίητα υποδήματα στις Κροκεές

Γράφουν: Χρήστος Απ. Κωνστιάντος – Λούης Γ. Σερεμέτης

Στις Κροκεές ανθεί ακόμα η τέχνη της παραδοσιακής υποδηματοποιίας και διατηρείται ζωντανό και ακμαίο το επάγγελμα του τσαγκάρη, χάρη στην συνεχιζόμενη εδώ και τρεις γενιές διαδοχή και παράδοση της οικογένειας Παμπούκη. Το καλό χειροποίητο παπούτσι έχει επώνυμο, έχει μείνει σαν στάμπα στην μνήμη όλων μας το όνομα Παμπούκης και οι Κροκεές, έχουν γίνει σημείο αναφοράς για το μοναδικό και ποιοτικό χειροποίητο παπούτσι!

Κάνοντας μια μικρή αναδρομή στο παρελθόν, βλέπουμε ότι το πρώτο πρόσωπο αυτής της οικογενειακής ιστορίας, η αφετηρία, είναι ο μπάρμπα Τάσος ο Παμπούκης με καταγωγή του πατέρα του από την Κωνσταντινούπολη. Γεννήθηκε στις Κροκεές το 1925 και από 10 χρονών, αρχίζει να μαθαίνει την τέχνη του τσαγκάρη δίπλα στον μεγάλο του αδερφό τον Γιώργο που είχε μάθει την τέχνη του τσαγκάρη από μικρός στην Μ. Ασία, μαζί με τον Πέτρο Πεσσιρίδη που ήρθε και αυτός τσαγκάρης στο χωριό μετά την Μικρασιατική καταστροφή. Τα δύο αδέρφια, Γιώργος και Τάσος, δούλεψαν μαζί στο Γεράκι στο πρώτο τους τσαγκάρικο.

Το 1944 σε ηλικία 18 χρονών ο μπάρμπα Τάσος, με λίγα εφόδια ανοίγει το πρώτο δικό του τσαγκάρικο στις Κροκεές, στο ισόγειο του Λεωνίδα Σπυριδάκου, φτιάχνοντας ανδρικά και γυναικεία παπούτσια, αλλά στην περίοδο του εμφυλίου καταφεύγει στην Αθήνα που μένει μέχρι το 1960 δουλεύοντας σε τσαγκάρικα.

Το 1961 φεύγει για την Σκάλα όπου ανοίγει τσαγκάρικο με τον αδερφό του Γιώργο, αλλά οι δουλειές πέσανε έξω και το 1964 επιστρέφει στις Κροκεές, μόνος του πλέον σε νέο χώρο στα «Αλώνια» μέχρι το 1967, στο σημερινό οίκημα Δημητρίου Πουλυμενάκου. Στην συνέχεια μετακομίζει στο γωνιακό ισόγειο του Κοιλάκου κοντά στην πλατεία όπου μένουν εκεί μέχρι το 1977, έχοντας σαν βοηθούς τα παιδιά του Νίκο, και Αποστόλη, μαθητές ακόμα. Με την επιμελημένη τους δουλειά, έχουν ήδη καταφέρει να κάνουν γνωστό το τσαγκάρικο και πέρα από την Πελοπόννησο.

Από το 1975 μεγαλώνει κι άλλο η επιχείρηση αφού έχει ήδη αρχίσει να δουλεύει κανονικά δίπλα του ο γιός του Αποστόλης, ο οποίος από το 1992 σαν δεύτερη γενιά αναλαμβάνει εξ ολοκλήρου την διεύθυνση της επιχείρησης. Από το 1977 βρίσκονται σε άλλο οίκημα, το Χρισταίικο, πριν την Αγία Παρασκευή. Εκεί μπήκε και η γνωστή ταμπέλα που είχε γράψει ο ζωγράφος του χωριού, ο Γιώργος ο Λαμπρινάκος, ο «Κοσώνης», με χρώματα που αντέχουν εδώ και 45 χρόνια, όπου παραμένει στην θέση της μέχρι και σήμερα!

Τον μπάρμπα Τάσο τον θυμόμαστε καθισμένο στον πάγκο με μια ποδιά άσπρη να κρέμεται από το λαιμό, με χέρια πάντα απασχολημένα, να δουλεύουν σαν μηχανή, περιτριγυρισμένος από εργαλεία, δέρματα και καλαπόδια. Δίπλα του είχε το τρίποδο αμόνι πάνω στο οποίο τοποθετούσε το παπούτσι για να το επεξεργαστεί, το καλαπόδι που έδινε το σχήμα, τα καρφιά, τα φαλτσέτα, τα σφυράκια, την τανάλια, το τρυπητήρι, το σουβλί με το οποίο άνοιγε τρύπες στα κορδόνια και άλλα εργαλεία. Αυτά τα βλέπαμε και μας έκαναν εντύπωση όταν μας έστελναν να του πάμε παπούτσια για μπάλωμα και ράψιμο.

Τον βλέπαμε την ώρα που έπαιρνε μέτρα από κάθε πελάτη για καινούργια παπούτσια, που τον έβαζε να πατάει σε ένα χοντρό χαρτί και με ένα μολύβι του έπαιρνε τη στάμπα, δηλαδή το αποτύπωμα του πέλματος, το μάκρος, τα δάχτυλα, έπαιρνε μέτρα στο κουτουπιέ για να φτιάξει το επάνω μέρος και έπειτα έκοβε τη σόλα. Έφτιαχνε αρβύλες για το γεωργό, για τον τσοπάνη (τις προκαδούρες)! Αλλά και παπούτσια καλά, για την εκκλησία, για τον γαμπρό, για την νύφη, για τα παιδιά, ικανοποιούσε κάθε επιθυμία και προτίμηση του πελάτη, και έφτιαχνε ειδικά παπούτσια για όσους είχαν ιδιομορφία στα πόδια και στην βάδιση. Ο μπάρμπα Τάσος βοηθούσε στην επιχείρηση που ο ίδιος έστησε και καμάρωνε, όσο ζούσε!

Το 2013 ο Αποστόλης μέσω της Αναπτυξιακής εταιρείας «Πάρνων Α.Ε», υλοποιεί ένα επενδυτικό σχέδιο από το τοπικό πρόγραμμα LEADER «Ανατολική Πελοπόννησος – από την οικοανάπτυξη στην καινοτομία». Το έργο συγχρηματοδοτήθηκε από τα Ευρωπαϊκά ταμεία, και έτσι κατασκευάστηκε και εξοπλίστηκε ένα νέο κτίριο άνετο, ευχάριστο και ασφαλές για την επιχείρηση, τους εργαζόμενους, και τους πελάτες. Το 2015, σε αυτό το πρότυπο κέντρο χειροποίητου υποδήματος μετακομίζει η επιχείρηση Koronis shoes, που μπορεί να την βρει κανείς σήμερα πλησίον της πλατείας.

Τα χρόνια περνούν και πλησιάζει ο καιρός την σκυτάλη της διεύθυνσης της επιχείρησης να παραλάβει η τρίτη γενιά, ο γιος του Αποστόλη, ο Αναστάσης, ένα σεβαστικό και ευγενικό παιδί, με ζήλο για την δουλειά που κάνει μαζί με τον πατέρα του. Αφού τελείωσε το Λύκειο φοίτησε σε μια ιδιωτική σχολή υποδηματοποιίας στην Αθήνα, πήρε το πτυχίο του, και την πιστοποίηση σχεδιασμού και κατασκευής κάθε είδους παπουτσιών, και άρχισε ήδη να δουλεύει μαζί με τον πατέρα του, φέρνοντας και έναν φρέσκο αέρα στην επιχείρηση!

Σαν βιοτεχνία χειροποίητων υποδημάτων, είναι η μόνη σε όλη την Ελλάδα που σχεδιάζει και κατασκευάζει εξ ολοκλήρου παπούτσια επεξεργαζόμενη η ίδια τις καλύτερες πρώτες ύλες που προμηθεύεται κατά προτίμηση από την τοπική αγορά της Λακωνίας, χωρίς να προμηθεύεται οποιοδήποτε έτοιμο μέρος του παπουτσιού, σόλες, τακούνια, κλπ από άλλον κατασκευαστή. Η επιχείρηση Παμπούκη εκτός από την κατασκευή εξ αρχής χειροποίητων υποδημάτων, ασχολείται και με την επισκευή και διόρθωση παλαιών υποδημάτων.

Σήμερα συνεχίζει να κατασκευάζει κλασικά και μοντέρνα ανδρικά, γυναικεία, και παιδικά παπούτσια, από τα πιο απλά και συνηθισμένα, μέχρι ό,τι ζητήσει και έχει ανάγκη ο πελάτης. Επιπλέον καλύπτει εξειδικευμένες ανάγκες που δεν μπορούν να καλυφτούν από την συνήθη προσφορά της αγοράς, όπως: παπούτσια αναπήρων, παπούτσια για ΑμΕΑ με πόδια διαφορετικού ύψους, παπούτσια εξαιρετικά μεγάλου μεγέθους από Νο 46 έως Νο 62, παπούτσια διαφορετικού μεγέθους ή σχήματος σε κάθε πόδι. Όλα αυτά έκαναν την «Βιοτεχνία υποδημάτων Α. Παμπούκη» γνωστή παντού, αφού δέχεται παραγγελίες όχι μόνο από όλη την Ελλάδα, αλλά και από το εξωτερικό.

Πηγή: krokeai.gr