Προσευχή «υπέρ της ειρήνης του σύμπαντος κόσμου»

Γράφει ο Ανδρέας Μοράτος
Φιλόλογος – Θεολόγος

Προσπαθώ να καταλάβω (με τη μέγιστη δυνατή νηφαλιότητα που μπορεί να διαθέτει κανείς τούτες τις κατεξοχήν κρίσιμες στιγμές – αν δεν είναι αυτές κρίσιμες στιγμές, ποιες είναι;) γιατί η διοικούσα Εκκλησία δεν προτρέπει (δεν είναι μπροστάρισσα με το δικό της παράδειγμα, για να ακριβολογώ) σε «πυρετό προσευχής», αγρυπνίες, ολονυκτίες, λιτανείες, ακόμα και ολοήμερες προσευχές (με εναλλαγή των ιερέων) κ.λπ., για την «ειρήνη του σύμπαντος κόσμου» (χωρίς δηλ. να παίρνει θέση για τους συγκεκριμένους σήμερα εμπλεκόμενους – όχι για άλλο λόγο, αλλά για να μην κατηγορηθεί ότι κινείται διχαστικά και πυροδοτεί περαιτέρω εντάσεις).

Προσευχή «υπέρ της ειρήνης του σύμπαντος κόσμου» λοιπόν, και όχι μόνο για τον τυπικό λόγο που μόλις προανέφερα. Όλο και περισσότερο ακούμε καθημερινά στα κανάλια φράσεις όπως «να μη μετατραπεί ο νέος ψυχρός πόλεμος σε θερμό πόλεμο, που κανείς δεν ξέρει πού μπορεί να οδηγήσει», «μπορεί να γίνει χρήση πυρηνικών όπλων», ακόμα και τη φράση που ουδείς έχων σώας τας φρένας του ανέχεται να ακούει αλλά όλο και πυκνότερα ακούγεται: «Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος»… Να λοιπόν γιατί «υπέρ της ειρήνης του σύμπαντος κόσμου». Διότι, ακόμα και να τερματιστεί όπως-όπως η παρούσα διένεξη, είναι ολοφάνερο ότι έχουμε μπει σε μια νέα περίοδο τεράστιας παγκόσμιας καχυποψίας, που δεν πρόκειται να περάσει σαν ένα κακό όνειρο, όπως θα θέλαμε (ποιος δεν το θέλει κάτι τέτοιο;) και που κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ώς πού μπορεί να φτάσει (το λέω όσο πιο ήπια γίνεται).

«Μα», θα αντείπει κάποιος, «μπορεί ο καθένας να κάνει όση προσευχή θέλει σπίτι του». Προφανώς και μπορεί (και επιβάλλεται, θα έλεγα) να κάνει ο καθένας όση προσευχή θέλει και μπορεί σπίτι του – και περισσότερη απ’ όση μπορεί!), όμως εδώ δεν μιλάμε γι’ αυτό. Καμία κατ’ οίκον προσευχή δεν μπορεί να υποκαταστήσει την προσευχή της Εκκλησίας (πρέπει κάποια στιγμή να καταλάβουμε ότι η κατ’ οίκον προσευχή ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ, ΕΠΕΤΑΙ της προσευχής που τελείται κατά την κοινή μας παρουσία στον ναό, ιδίως κατά την κυριακάτικη Θεία Λειτουργία, με την οποία ξεκινάει και τελειώνει η εβδομάδα -ΔΕΝ ΠΡΟΗΓΕΙΤΑΙ ΑΥΤΗΣ, ούτε την ορίζει- αλλιώς, ας αποφασίσουμε και ας το πούμε ξεκάθαρα εις εαυτούς και αλλήλους, ότι ο καθένας ζει και πορεύεται μόνος του και ότι η παρουσία του [η όποια παρουσία του] στον ναό κατά την [υποτιθέμενα] κοινή λατρεία είναι προσχηματική και πάντως, καθαρά ατομική υπόθεση…).

Τελικά, η Εκκλησία (της διοικούσας μη εξαιρουμένης) γιατί υπάρχει; Για να κάνει «κολλεγιές» και να έχει κολλητηλίκια με τον εκάστοτε καίσαρα, για να σιωπά ή να μιλάει όταν εκείνος της το επιτρέπει, για να παίζει μικροπολιτικά παιχνίδια (στα οποία συνήθως, ως αντικείμενο που δεν είναι δικό της, τα κάνει μαντάρα…) ή για να αναπέμπει αδιάκοπα και ολόθερμα ως αίτημα στον δικό της Κύριο, για τον Οποίο και υπάρχει, το «ελθέτω η βασιλεία Σου» και όποιες άλλες προσευχές μπορούν να συνοδεύουν αυτό το αίτημα;

Ιστορικά, δεν είναι μία, δεν είναι δύο, είναι άπειρες οι φορές που η Εκκλησία, σε στιγμές κρίσιμες για το ποίμνιο αλλά και για τον κόσμο ολόκληρο, προσέφευγε σε ένταση προσευχής όπως περίπου την προανέφερα. Η σημερινή εκκωφαντική σιωπή είναι, για μένα, παντελώς ακατανόητη…