Η τεχνητή νοημοσύνη στο χώρο της εκπαίδευσης

Το CHAT GPT (generative pre – trained transformer) πριν λίγους μήνες έφθασε και στη χώρα μας. Τούτο συνιστά μία έξυπνη εφαρμογή της τεχνητής νοημοσύνης, την οποία και αξιοποιεί στο έπακρο. Η εν λόγω εφαρμογή συνδυάζει απεριόριστο αριθμό δεδομένων και όχι μόνο, αλλά επιπροσθέτως προσομοιάζει στη λογική σκέψη και στον ανθρώπινο λόγο.

Μέχρι πρόσφατα η αναζήτηση δεδομένων στον παγκόσμιο ιστό ήταν πολύ χρήσιμη και ωφέλιμη για το μαθητή, τον φοιτητή και τον ερευνητή. Τώρα πλέον συντελείται ένα άλμα δηλαδή επιτυγχάνεται ο συγκερασμός των δεδομένων της αναζήτησης και ο συνδυασμός τους με εκφράσεις, όπως του νοήμονα ανθρώπου. Απλό παράδειγμα αποτελεί η γνωστή στους περισσότερους από εμάς μηχανή αναζήτησης και μετάφρασης. Αυτή η μηχανή απέδιδε σε πολλές περιπτώσεις άσχετες απαντήσεις και ασυνάρτητες έννοιες. Γεγονός που απέτρεπε τον καθημερινό – μέσο χρήστη του Διαδικτύου και ακολούθως τον αποθάρρυνε από τη χρήση αυτών των λογισμικών.

Σήμερα, αυτό έχει ξεπεραστεί και έχει καταστεί πιο φιλικό, πιο ελκυστικό και κυρίως πιο αποτελεσματικό στη χρήση του. Υπό αυτό το πρίσμα, έχουμε αλλαγή νοοτροπίας και πλήρη αξιοποίηση των ψηφιακών εργαλείων με τη συνδρομή της τεχνητής νοημοσύνης.

Ενδεικτικά όμως αν σταθούμε στο χώρο της εκπαίδευσης, εκεί αναφύονται νέα ζητήματα. Από την πλευρά τους οι εκπαιδευτικοί καλούνται να επαναπροσδιορίσουν πολλά πράγματα, τα οποία για χρόνια θεωρούσαν δεδομένα. Πρέπει λοιπόν να αναδιαρθρώσουν τα προγράμματα σπουδών και φυσικά να αλλάξουν τον τρόπο εξέτασης και αξιολόγησης των μαθητών – φοιτητών και εν πολλοίς την ίδια τη διδασκαλία. Ο διδάσκων δεν πρέπει να μπαίνει στην αίθουσα και να προβαίνει σε απλή μετάδοση γνώσεων. Τώρα πια απαιτείται υψηλού επιπέδου μεταδοτικότητα και συστηματική καθοδήγηση του μαθητή, πως δηλαδή θα εντοπίσει το πρόβλημα και ακολούθως πως θα το επιλύσει κάνοντας χρήση του CHAT GPT.

Σήμερα σε μεγαλύτερο βαθμό σε σύγκριση με το παρελθόν, πρέπει να αναπτύσσεται ο γόνιμος διάλογος στην αίθουσα διδασκαλίας είτε έχουμε μπροστά μας τον κλασικό πίνακα με τις κιμωλίες είτε έχουμε τη συνδρομή της τεχνολογίας με τις ηλεκτρονικές αίθουσες. Τώρα πια, θα πρέπει να αναπτύσσεται διάδραση εκπαιδευτή και εκπαιδευόμενου και να επιδεικνύεται ενδιαφέρον και από τις δύο πλευρές. Εξάλλου, τις «ξερές» γνώσεις, τις μαθηματικές πράξεις, τα στατιστικά και παρόμοια δεδομένα μπορούμε κάλλιστα να τα αντλούμε από το Διαδίκτυο με εγκυρότητα, ταχύτητα και ασφάλεια. Είναι χρήσιμο να εκμεταλλευτούμε τις κορυφαίες τεχνολογικές πρακτικές και να τις ενσωματώσουμε στην καθημερινότητά μας.

Προφανώς και δεν θα απαρνηθούμε αβίαστα τα οφέλη της τεχνητής νοημοσύνης για τα οποία ειδικοί επιστήμονες μόχθησαν να επιτύχουν.  Όμως ας κρίνουμε από εδώ και στο εξής τους μαθητές και τους φοιτητές με τον αυστηρό κλασικό τρόπο στις εξετάσεις τους και στις λοιπές επιστημονικές δραστηριότητές τους. Αφού βεβαίως έχει προηγηθεί η υψηλού επιπέδου διδασκαλία και η στενή και ουσιαστική παρακολούθηση της πορείας τους από τους δασκάλους τους συνολικά, σύμφωνα με το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σπουδών τους. Το στυλ «έγραψα καλά», «περνάω το μάθημα» ή «κόπηκα στην εξεταστική», πλέον δεν αρκεί και δεν συνάδει με την κοινωνία της ψηφιακής πραγματικότητας. Ας φροντίσουν λοιπόν τα ιδρύματα και οι αρμόδιοι φορείς να επιτύχουν την ώσμωση της αιχμής της τεχνολογίας και του ανθρώπινου νου. Σε κάθε περίπτωση, οφείλουμε να αξιοποιήσουμε ότι θετικό μας παρέχεται από την πλευρά της τεχνολογίας και όχι να απορρίπτουμε αδικαιολόγητα τα πάντα. Πρωτίστως, ας είμαστε ανοιχτοί στις προκλήσεις και ιδιαίτερα ας δούμε πως μπορούμε να βελτιωθούμε εμείς οι ίδιοι και πως θα συνυπάρξουμε με την τεχνολογία προς όφελος των παιδιών μας και της κοινωνίας εν γένει.

Χρήστος Γ. Μουζάκης, Δικηγόρος ΑΠ, ΜΔΕ, υπ. δρ.